Chroom-VI is decennialang gebruikt in de verf- en metaalindustrie. De stof kan vrijkomen bij diverse werkprocessen, b.v. mechanisch bewerken van met Chroom-VI bewerkte oppervlakken en stralen maar ook bij lasafzuiging.
Bedrijven die met Chroom-VI werken, moeten voldoen aan strenge veiligheidsmaatregelen. In 2017 werd het gebruik van Chroom-VI verf in de EU verboden. Gebruik is vanaf nu dan ook alleen nog toegestaan met een ontheffing. De grenswaarde voor Chroom-VI in lucht is recentelijk verlaagd. Daarmee is het nog belangrijker om naast de eventuele blootstelling eerst de mogelijke aanwezigheid en de diversen bronnen in kaart te brengen.
Onderzoeken op locatie en het vast stellen van de aanwezigheid van Chroom-VI kan worden uitgevoerd door een onafhankelijk geaccrediteerd laboratorium. Het laboratorium werkt onder andere met een testkit en een XRF-meter.
Testkit
Met behulp van een testkit kan bepaald worden of er zich Chroom-VI in de verflaag van een object bevind. Er wordt een monster genomen diep in de verflaag. Dit monster wordt vervolgens opgestuurd naar een laboratorium, zodat de hoeveelheid Chroom-VI bepaald kan worden.
XRF-meter
De XRF-meter is een röntgen fluorescentie spectrometer en meet de samenstelling en de aanwezige verontreiniging van het materiaal. XRF staat voor X-ray Fluoresence. De XRF-meter meet diverse elementen door de uitzending van röntgenstraling, waaronder zware metalen. Door de meting wordt de benodigde data verzameld en meteen door de meter geanalyseerd. De XRF-meter geeft u vervolgens direct inzicht in de samenstelling van het materiaal.
Omdat het apparaat handzaam en makkelijk te vervoeren is, is hij geschikt voor gebruik op de verschillende onderzoek locaties.
Meten is weten met Chroom-VI
Chroom VI staat in de top 10 van de meest gevaarlijke stoffen. En is erg risicovol voor mens en milieu. En is geclassificeerd als carcinogeen, wat betekent dat het wordt gezien als een duidelijke oorzaak van kanker bij mensen.
1 op de 6 werknemers (ruim 1 miljoen Nederlanders) heeft te maken te maken met gevaarlijke stoffen op het werk. Indien er een vermoeden is van Chroom-VI vervuiling is het verstandig om een deskundig laboratorium in te schakelen.
Chroom-VI in de lucht?
Chroom-VI komt bijvoorbeeld vrij bij het schuren van oude verflagen en kan worden ingeademd. Het vaststellen hiervan kan goed worden bepaald met metingen. Voorbeelden hiervan zijn:
- Luchtmetingen: Hierbij wordt lucht uit de ademzone van een werknemer genomen middels een luchtpomp met filter gezogen. Aan de hand van de beschikbare detectie limieten voor Chroom-VI wordt de lucht getoetst aan de grenswaarden.
- Bloed en urine testen: De blootstelling aan Chroom-VI is via bloed of urine te bepalen. Hiervoor is de methode Biological Exposure Indice van 30 μg/g creatinine, die staat voor 0,05 mg/ m3Cr(VI) in de lucht, kan men toch een indicatie geven van de blootstelling aan Cr(VI).
- Materiaal monsters: Er is methode om veilig verfmonsters te nemen van verflagen. Er is een bepaalde hoeveelheid materiaal nodig om een analyse te kunnen doen. De test zelf kan worden uitgevoerd met Spectrum Analyzer of met een chemische methode zoals de TK 11.
- Veegmonsters: Chroom-VI komt niet alleen voor in verflagen maar ook in stof. Vaak kom je dit stof tegen in oude werkplaatsen waar ooit eens is geschuurd of gelast. De concentraties van Chroom-VI in dit stof kan hoog op lopen. En bij analyse blijkt dat er van vaak meerdere carcinogenen stoffen aanwezig zijn zoals DME. (PAKs en PCB)
- Scan methode: Er is een veldmethode om zonder dat men een monster neemt Chroom-VI vast stellen in verflagen. Indien dit positief is wordt er een sneltest gedaan ter plekke of er worden verfmonsters genomen om in een laborattorium het verder te onderzoeken. Dit kan eventueel per verflaag.
Chroom-VI is kanker verwekkend
Chroom-VI is een van de weinige stoffen waarvan we zeker weten dat het kankerverwekkend is bij de mens. Het analyseren van een mogelijk Chroom VI vervuiling is een serieuze zaak. Het in kaart brengen is nodig om eventuele vervolg actie zoals sanering of verwijdering in te schalen. Je kunt niet volstaan met een mondkapje, maar volledige bescherming en beheersing stof en lucht tijdens de sanering of verwijdering van Chroom-VI.